Hayata Sağlıklı Başlamak Her Bebeğin Hakkıdır
Vizyon
Bebeklikten gençliğe sağlık alanında her türlü sorunu tanımlama, çözme ve önlemeye yönelik programlar geliştiren lider bir kurum olmaktır.
Faaliyetler
Çocuklar, bir ülkenin geleceği ve umudu olmalarının yanı sıra, toplumun en kırılgan grubunu da oluşturmaktadırlar. Bu nedenle en iyi koşullarda dünyaya gelmelerinin sağlanması, büyümeleri ve gelişmeleri için en uygun ortamın hazırlanması, geleceğe dönük fiziksel, ruhsal ve zihinsel donanımlarının en üst düzeyde oluşturulması ülkenin geleceği açısından yaşamsal önem taşımaktadır. Bu görevler, ayrıca anayasa ve yasalarla da ilgili kişi ve kurumlara yüklenmiştir. Genel Sağlık Sigortası kapsamında ülkemizde tüm çocuklara 18 yaşına dek ücretsiz sağlık hizmeti sunulmaktadır.
Günümüzde çocuk sağlığına yönelik programların temel hedefi artık yalnızca çocuk yaşatma olmaktan çıkıp, sağlık sorunlarının yarattığı diğer olumsuzlukları önlemek ve gidermek olmaktadır. Bu amaçla yürütülen çalışmalardan birisi de izlemlerdir. Bebek, çocuk, ergen izlemlerinde temel öngörü, hastalık ortaya çıktıktan sonra iyileştirmek için uğraşmak yerine, hastalığa zemin hazırlayan koşulların önceden tespit edilerek önlenmesidir. Bu hizmetten yararlanmak her çocuğun en doğal hakkıdır. Ülkemizde doğan her bebek; doğumdan sonra ilk yıl içinde 9, 6 yaşına dek toplam 16 kez ve 6-19 yaşta yılda 1 kez belirlenen izlem dönemlerinde ücretsiz olarak izlenmektedir. Belirlenen izlem zamanları asgari olup, tespit edilen durumlara göre izlem sayısı artırılmaktadır.
“Anne Sütünün Teşviki ve Bebek Dostu Sağlık Kuruluşları Programı” ile; “bebeklerin doğumdan hemen sonra emzirmeye başlatılması, ilk 6 ay sadece anne sütü verilmesi ve 6. aydan sonra uygun besinlerle beraber emzirmenin 2 yaş ve ötesine kadar devam ettirilmesi” ve bu şekilde tüm bebeklerin yaşama sağlıklı başlaması temel amacımızdır. Emzirmenin korunması ve desteklenmesi ile programın temelini oluşturan başarılı emzirmede 10 adım stratejisinin tüm sağlık kurum ve kuruluşlarında uygulanması ve devamının sağlanması, ayrıca beslenme bozukluklarının önlemesi yoluyla çocuklarda ölüm ve hastalıkların oranlarını düşürmek hedeflenmektedir. Anne sütü bebekler için en ideal besindir.
Doğumdan iki yaşın sonuna kadar devam eden süreç, çocuklarda en uygun fiziksel büyüme- gelişme, davranışsal gelişme ve yaşama sağlıklı başlangıç için “kritik pencere” dönemidir. Anne sütüne ilave olarak verilen besinler tamamlayıcı besin olarak, bu besinlerin tüketildiği dönem ise tamamlayıcı beslenme dönemi olarak adlandırılmakta, bu döneme özel Tamamlayıcı Beslenme Programı yürütülmektedir. Bu amaçla sağlık personeline yönelik Tamamlayıcı Beslenme Danışmanlık Eğitimleri, Anne Sütü ve Emzirme Danışmanlığı Eğitimleri ile koordineli olarak yürütülmeye devam etmektedir. Eğitimler ile sağlık çalışanlarının annelerin ve bebeklerin özelliklerine ve ihtiyaçlarına özel danışmanlık verebilmeleri sağlanmaktadır.
Dengesiz ve yetersiz beslenmeye bağlı sağlık sorunlarından olan Raşitizmin ve buna bağlı sağlık sorunlarının önlenmesi ve bebeklerin kemik gelişimini desteklemek amacıyla D vitamini desteği, demir yetersizliğinin olumsuz etkilerinden korumak amacıyla ise Demir desteği tüm bebeklere ülke genelinde ücretsiz olarak sağlanmaktadır.
Tarama programları dünyada gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde önemli koruyucu ve önleyici sağlık hizmetleri arasındadır. Çocukların hayata sağlıklı başlayabilmesi için, bebek doğmadan önce anne/baba adaylarına yönelik ve doğduktan sonra bebek/çocuklara yönelik birçok tarama programları yürütülmektedir. Taramalar ile hastalık ortaya çıkmadan önce tüm koruyucu ve önleyici sağlık hizmetlerinin sunularak sağlıklı bebek doğumu için anne/baba adaylarının danışmanlık hizmetlerine yönlendirilmesi, bebek/çocukların sağlıklı bir şekilde hayata başlatılması, hasta doğanlarda erken tanı ve tedavi ile hastalığın iyileştirilmesi, ölümden, engellilikten korunması ve hastalığın kontrol altına alınarak yaşam kalitesinin arttırılması amaçlanmaktadır. Bu doğrultuda; evlilik öncesinde Spinal Musküler Atrofi Taşıyıcı Taraması ve Hemoglobinopati Kontrol Programları ile, çocuk sahibi olmak isteyen eş/eş adaylarına yönelik tarama hizmetleri sunulmaktadır. Tarama programları kapsamında önce erkek eş/eş adayı taranmakta, erkek eş/eş adayının taşıyıcı/şüpheli/hasta çıkması durumunda kadın eş adayı taranmaktadır. Her iki eş/eş adayında normalin dışında bir sonuç elde edilmesi durumunda genetik danışmanlık için yönlendirilmektedir.
Yenidoğan taraması, işitme taraması (yenidoğan ve ilkokul 1. Sınıflara yönelik), görme taraması (0-3 ay bebekler, 36-48 aylık çocuklarda ve ilkokul 1. Sınıflara yönelik) ve gelişimsel kalça displazisi taraması programları ile bebek/ çocuklara yönelik tarama hizmetleri sunulmaktadır. Bu doğrultuda bebek/çocuklar belirlenen durumlar ya da hastalıklar açısından taranmakta, şüpheli sonuçlarda ileri tetkikler yapılarak erken tanı ve tedavi için ilgili kliniklere sevk edilmektedir.
Ülke genelinde bebek ve çocuklara standart hizmet sunumunun sağlanması amacıyla doğumdan itibaren bebeğe eli değen, hizmet veren sağlık personellerine yönelik eğitimler düzenlenmektedir. Bu kapsamda; Doğumda bebeğe eli değen tüm sağlık çalışanlarını hedef alan, temel resusitasyon uygulamalarının yerleştirilmesi için bu konuda standart uygulama yapacak, eğitim almış sağlık personelinin yetiştirilmesiyle önlenebilir ölüm nedenlerinden olan asfiksiye bağlı mortalite ve morbiditeyi azaltmak amacıyla “Yenidoğan Canlandırma Eğitimi (NRP)”, yenidoğan dönemi bebek ölümleri ile çocukluk çağı ölümlerini azaltmak amacıyla çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanlarına yönelik “Yenidoğan Yoğunbakım Güncelleme Eğitimi” ve “Çocuk Acil ve Çocuk Yoğunbakım Temel Eğitim Programları” ile sağlıklı doğan yenidoğanın alması gereken temel bakımı verebilecek şekilde sağlık personelinin donanımını artırmak amacıyla hekim dışı sağlık personeline yönelik “Temel Yenidoğan Bakımı Eğitimi Programı” yürütülmektedir.
Çocukluk çağı yaralanmaları ile beraberinde gelen sakatlık ve ölümleri asgariye indirmek, ev kazaları ve olumsuz sonuçlarını önlenmek amacıy1la, düşme, boğulma, yanık ve zehirlenme başlıkları altında Çocuk Güvenliğinin Sağlanması Programı yürütülmektedir.
Yapılan tüm çalışmalarla bebeklerin hayata sağlıklı başlaması, güvenle büyümesi amaçlanmaktadır.