Çocuk Güvenliğinin Sağlanması Programı

Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) tanımına göre kaza; yanlış davranış ve ihmaller sonucunda oluşan korunabilir bir olaydır. Yaralanma ise insan vücudunun kasıtlı veya kasıtsız olarak termal, mekanik, elektriksel veya kimyasal enerjiye akut olarak maruz kalma veya oksijen ve ısı gibi yaşamsal unsurlardan uzaklaştırılması nedeniyle ortaya çıkan durumdur.

Kazalar, genellikle yaşandığı yere göre sınıflandırılır. Ev kazaları, ev içinde veya ev çevresinde meydana gelen kazalardır. DSÖ verilerine göre dünyada düşmeler, yanıklar ve zehirlenmeler ev kazalarında morbidite ve mortalitenin en önemli sebepleridir. Bu nedenle ev kazaları, tüm dünyada önemli sağlık sorunları arasında yer almaktadır.

Ev kazaları, her yaş grubunda görülmesine karşın özellikle çocuklar ve yaşlılar için önemli bir halk sağlığı sorunudur. Ev kazaları sıklığı, ülkeler ve yaş gruplarına göre değişmekle beraber çocukluk çağı kazalarının %25’ni oluşturmaktadır. Türkiye’de çocukluk çağı ev kazalarının, tüm kazaların %18-25’ni oluşturduğu, acil servislere müracaat trafik kazalarından sonra 2. sırada yer almaktadır. Ev kazalarının %45,4 ü 0-6 yaş arasındaki çocuklarda görülmektedir.

1-4 yaş çocuk ölümlerinin yaklaşık 1/4ü kaza ve yaralanmalar ile bunlara bağlı komplikasyonlar nedeni ile olmaktadır. Bu ölümlerin de yaklaşık ¼ ü trafik kazaları sonucunda, kalan ¾ ü başta düşmeler ve mekanik kuvvetlere maruziyet, boğulmalar, yanıklar ve zehirlenmeler olmak üzere diğer yaralanma biçimleri ile olmaktadır.

Ülkemizde yapılan çalışmalarda, ailelerin kazalardan korunma bilgisinin yetersiz olduğu ve çocukların kaza geçirme riskinin yüksek olduğu belirlenmiştir. 0-6 yaş grubu çocuklarda yaşanan ev kazalarının önlenmesini ve ev kazası gerçekleştiğinde çocuklara doğru ilk yardım uygulamalarının yapılmasını sağlamak amacıyla annelerin/ailelerin bilinçlendirilmesi koruyucu sağlık hizmetlerinin uygulanmasında önemli bir yere sahiptir.

Bu bağlamda çocuk yaralanmaları ve beraberinde gelen sakatlık ile ölümleri asgariye indirmek, amacıyla Çocuk Acil Tıp ve Yoğun Bakım Derneğinin katkılarıyla bir program başlatmıştır. Program kapsamında stratejilerin belirlenmesi ve yürütülmesine yönelik çalışmalar Bakanlık birimleri ile koordineli biçimde sürdürülmektedir.

En çok mortalite ve morbidite nedeni olan düşme, boğulma, yanık ve zehirlenmeler konusunda aileler için temel mesajların oluşturulması, aile hekimleri, aile sağlığı elemanları ve halkın eğitiminin sağlanması, aile sağlığı merkezlerinden yaş gruplarına özel ailelere verilmek üzere küçük broşürler ve kontrol listeleri hazırlanması, acil servislerde ailelere verilmek üzere broşürlerin hazırlanması çalışmaları tamamlanmıştır.

Halen multisektörel bir eylem planı oluşturulmasına çalışılmaktadır.

 0 yaş kontrol listeleri için tıklayınız

1-4 yaş kontrol listeleri için tıklayınız