Yaz Aylarında Fiziksel Aktivite: Sağlıklı Bir Yaşam İçin Harekete Geçin!
Yaz mevsimi, günlerin uzaması ve hava koşullarının iyileşmesiyle birlikte fiziksel aktiviteyi artırmak için harika bir fırsattır. Ancak artan sıcaklıklarla birlikte sağlık açısından bazı riskler de oluşabilir. Bu nedenle yaz aylarında hareketli kalmak için doğru zamanlama, uygun egzersiz türleri ve yaşa özgü yaklaşımlar önemlidir.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) önerilerine göre, bireylerin haftada en az 5 gün 30 dakika veya 150-300 dakika orta şiddette fiziksel aktivite yapmaları sağlık açısında önem arz etmektedir.
Fiziksel Aktivitenin Sağlık Üzerine Etkileri
Kalp-damar sağlığını korur,
Kas ve kemik yapısını güçlendirir,
Ruh halini iyileştirir ve sosyal gelişimi destekler,
Obezite ve diyabet gibi kronik hastalıkları önlemeye yardımcı olur.
Yaş Gruplarına Göre Yaz Aylarında Aktivite Önerileri
0-5 Yaş (Erken Çocukluk)
Günde en az 3 saat serbest hareket önerilir.
Açık havada (sabah erken saatlerde veya akşamüstü) oyunlar teşvik edilmelidir: top oyunları, koşu, suyla oynamak vb.
Ebeveynler, çocuklarla birlikte aktif oyunlara katılarak model olmalıdır.
6-17 Yaş (Çocuklar ve Gençler)
Günde en az 60 dakika orta-yoğunlukta fiziksel aktivite önerilir.
Yüzme, bisiklete binme, yürüyüş, doğa yürüyüşleri, sabah sporu gibi etkinlikler desteklenmelidir.
Gölge alanlarda veya kapalı ama serin ortamlarda aktiviteler yapılabilir.
Ekran süresi sınırlandırılarak aktif zaman artırılmalıdır.
18-64 Yaş (Yetişkinler)
Haftada en az 150 dakika orta yoğunlukta veya 75 dakika yüksek yoğunlukta egzersiz hedeflenmelidir.
Sabah erken veya akşam serin saatlerde: Tempolu yürüyüş, bisiklet, yüzme, plaj voleybolu gibi aktiviteler uygundur.
Aşırı sıcaklarda egzersizden kaçınılmalı, bol sıvı tüketimi ihmal edilmemelidir.
İklimlendirme olan kapalı alanlarda (spor salonları, alışveriş merkezleri içi yürüyüş parkurları) egzersiz yapılabilir.
65 Yaş ve Üzeri (Yaşlılar)
Haftada en az 150 dakika hafif-orta şiddette aktivite önerilir.
Sabah etken saatlerinde veya aksam havanın serinlemesiyle (Denge, esneklik ve kas gücünü artıran aktiviteler (orta tempoda yürüyüş , ev veya bahçe işleri, hafif direnç egzersizleri, yoga vb.) teşvik edilmelidir.
Sıcak Havalarda Fiziksel Aktivite Yaparken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
- Sabah erken veya akşam serin saatlerde egzersiz yapılmalıdır.
- Uzun süreli sıcağa maruz kalmamaya özen gösterilmeli, gölgeli alanlar veya serin ortamlarda egzersiz yapılmalıdır.
- Saat 11.00 – 16.00 arası doğrudan güneş altında egzersiz yapılmamalıdır.
- Günlük tüketilmesi gereken su miktarına özen gösterilmelidir (Günlük su gereksinmesi: 35 mL x vücut ağırlığı (kg) /örnek: 70kg ağırlığındaki bir bireyin günlük su tükenme miktarı : 35ml x70kg= 2450ml)
- İnce, açık renkli ve terletmeyen kıyafetler tercih edilmelidir.
- Egzersiz öncesi ve sonrası serinleme sağlanmalıdır.
- Güneş koruyucu krem, şapka ve güneş gözlüğü gibi koruyucu önlemler alınmalıdır.
Yaz mevsimi, doğru önlemlerle fiziksel olarak daha aktif olmanın en ideal zamanlarından biridir. Her yaş grubu için uygun ve güvenli egzersizler hem bireysel sağlığı geliştirir hem de toplum sağlığına katkı sunar.