3 Haziran Dünya Bisiklet Günü
Hareketsiz yaşam, modern toplumlar için en önemli problemlerin başında yer almaktadır. Dünyada tüm ölümlerin yaklaşık %70’ini oluşturan kronik hastalıkların önlenebilir davranışsal risk faktörleri sağlıksız beslenme, yetersiz fiziksel aktivite (hareketsizlik/inaktivite), tütün kullanımı ve alkolün zararlı kullanımıdır. Kronik hastalıkların ortak risk faktörlerinden birisi olan fiziksel inaktivite, dünya genelindeki ölüme neden olan risk faktörleri sıralamasında obezitenin de önünde dördüncü sırada yer almaktadır. Fiziksel hareketsizlik yalnızca yetişkinler için değil, çocuklar ve gençler için de ciddi bir sağlık riski taşımaktadır.
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre yetişkinlerin %56’sı fiziksel olarak inaktif iken; 2017 yılında yapılan Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştıaması verilerine göre 15 yaş ve üzeri tüm bireylerde fiziksel inaktivite %42,4 iken; kadınlarda %53,1 ve erkeklerde %31,7 olduğu görülmüştür.
Düzenli yapılan fiziksel aktivitenin çok sayıda olumlu sağlık etkisi vardır. Kan basıncını azaltır, HDL kolesterol seviyesini arttırır ve vücut ağırlığı kontrolü için anahtar role sahiptir.
Bisiklete binmek vücudumuzun oksijeni kullanma kapasitesini arttıran, büyük kas gruplarının dinamik ve ritmik olarak çalıştığı egzersiz grubu olan dayanıklılık (Aerobik) egzersizlerine en güzel örneklerden biridir. Örneğin 9-12 km/saat hızında bisiklete binerek orta şiddette aktivite yapılabilmektedir. İşe ve/veya okula motorlu araçlar yerine bisikletle gidip gelerek sağlığı desteklemek, çevreyi korumak, ülke ve aile ekonomisine katkı sağlamak mümkündür.
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 2018 yılı Nisan ayında “3 Haziran Dünya Bisiklet Günü” olarak ilan edilmiş olup ülkemizde de çeşitli etkinliklerle kutlanmaktadır.
Bisiklet, her yaşa hitap edebilen ve iklim ve çevre üzerinde olumlu etkileri bulunan bir araç olup hem spor hem eğlence hem de ulaşım aracı olarak tercih edilebilmektedir. Aynı zamanda bisiklet, sürdürülebilir ulaşımın sembolü kabul edilir.
Bakanlığımız tarafından fiziksel aktivite önündeki engelleri ortadan kaldırma ve buna uygun stratejiler geliştirme hedefleri doğrultusunda çeşitli programlar yürütülmektedir. Bu programlar arasında yer alan “Sağlığı Geliştiren Belediyeler (SAGEB)” ile “Beslenme Dostu ve Fiziksel Aktiviteyi Destekleyen (BDFAD) İşyeri” programları ile toplumun sağlığı desteklenirken fiziksel aktiviteyi artırma yollarından biri olarak bisiklet yollarının yapılması ve/veya bisikletin ulaşıma dahil edilerek kullanılması Bakanlığımızca teşvik edilmektedir.