KKKA Bilim Kurulu Toplantısı
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) Bilimsel Danışma Kurulu 23 Temmuz 2025 tarihinde bu yılın ikinci toplantısını yapmıştır. Toplantıda mevcut durum değerlendirilerek aşağıda belirtilen hususların tekrar hatırlatılması uygun görülmüştür.
- Keklikler kene yemezler. Çeşitli medya kuruluşları ve sosyal medya platformlarında yer alan “kekliklerin keneleri tükettikleri” ile ilgili bilgiler ne yazık ki yanlıştır. Erişkin keklikler tohumla beslenmekte olup böcek veya kenelere ilgi göstermezler. Keklik palazları yumurtadan çıkışlarını takip eden 6-10 hafta içinde yüksek protein ihtiyaçlarından dolayı yoğun olarak böcekle beslenirler. Bu diyet ağırlıklı olarak süne benzeri böcekler ve karıncalardan oluşmakta olup, içinde kene yer almamaktadır. Aksine, keklikler tüm yaşam evrelerinde KKKA hastalığının vektörü olan Hyalomma marginatum türü kenenin larva ve nimfleri için konaklardır.
- Tarla, bağ, bahçe, orman ve piknik alanları gibi kene yönünden riskli alanlara gidilirken, kenelerin vücuda girmesini engellemek maksadıyla mümkün olduğu kadar vücudu örten giysiler giyilmeli, pantolon paçaları çorapların içerisine sokulmalı ve ayrıca kenelerin elbise üzerinde rahat görülebilmesi için açık renkli kıyafetler tercih edilmelidir.
- Kene yönünden riskli alanlardan dönüldüğünde kişi kendisinin ve çocuklarının vücudunda (kulak arkası, koltuk altları, kasıklar ve diz arkası dâhil) kene olup olmadığını kontrol etmeli, kene tutunmuş ise hiç vakit kaybetmeden çıplak el ile kene arasında bariyer oluşturacak uygun bir malzeme ile (bez, naylon poşet, eldiven, gibi) vücuda tutunduğu en yakın yerden tutup sabit ve yavaş bir kuvvetle çekip çıkarmalıdır. Kenenin kimin tarafından çıkartıldığı değil, ne kadar erken çıkartıldığı önemlidir. Keneler vücuda tutunmuş halde bulundukları süre içinde tükrük bezlerindeki patojenleri vücuda vermeye devam etmektedirler. Bu nedenle zaman geçirmeden çıkartılmaları gerekir. Kene çıkartma işlemi çok basit olup herhangi bir uzmanlık gerektirmez. "Kafası içinde kaldı” denilen olay ise kitin yapıda olan kenelerin ağız organellerinin deri içinde kalmasıdır ki bu belli bir hastalık riski oluşturmaz.
- Keneyi kişi kendisi çıkaramadığı durumlarda, en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalıdır.
- Kenenin çıkarılmasından sonra, kene tutunan kişiler, kendilerini 10 gün süreyle halsizlik, iştahsızlık, ateş, kas ağrısı, baş ağrısı, bulantı, kusma veya ishal gibi belirtiler yönünden izlemeli ve bu belirtilerden bir veya birkaçının ortaya çıkması halinde derhal en yakın sağlık kuruluşuna müracaat etmelidirler.
- Herhangi bir şikâyet ile sağlık kuruluşuna başvurulduğunda kene tutunma öyküsü varsa hekime mutlaka söylenmelidir.
