Ülkemizde HIV/AIDS bildirimi zorunlu hastalıklar listesinde yer almakta olup 1985 yılındaki ilk vaka bildiriminden bu yana sürveyansı yürütülmektedir. Bireylerin ayırımcılık ve damgalanmaya uğramalarına engel olmak için HIV enfeksiyonunun bildiriminde hastaların güvenliği ve kişi haklarına zarar verilmemesi esastır. Bu nedenle HIV/AIDS sebebiyle sağlık kuruluşlarına başvuran, tedavi ve testlerini yaptıran hastalarımızın veya yeni tespit edilen HIV pozitif kişilerin kimliği ile ilgili bilgiler kodlanarak bildirilmekte olup kişilerin ad, soyad ve T.C. Kimlik numarası bilgileri alınmamaktadır.

Vakaların bildirimleri doğrulama tarihi üzerinden değerlendirilmektedir. Vaka sayıları doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan vakalar üzerinden hesaplanmaktadır. Bu nedenle bu yıl içinde bir önceki yılda doğrulama testi yapılan vakaların bildirimleri yapılabilmektedir. Bu durumda yıllık vaka sayıları değişebilmektedir. Aşağıda yer alan tablolardaki veriler ve hesaplamalar 15 Kasım 2022 tarihi itibari ile doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan vakalar üzerinden gerçekleştirilmiştir.

Ülke genelinde HIV/AIDS pozitif bireyler sosyal damgalanma ve ayrımcılığa uğrama endişesi ile özellikle küçük illerde tanı ve tedavi hizmetleri almaktan kaçınmaktadırlar. Büyük illerde başvurdukları hastanelerde ise beyan ettikleri adres ile ikamet adresleri uyuşmamaktadır. Bu yüzden enfeksiyona yönelik coğrafi bölge ya da il dağılımı verileri gerçeği yansıtmayabilmekte olup ülke verileri üzerinden değerlendirme yapılmaktadır.

Ülkemizde 1985 yılından 15 Kasım 2022 tarihine kadar doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan 34,453 HIV (+) kişi ve 2,177 AIDS vakası mevcuttur. Vakaların   % 81,4’ü erkek, % 18,6’sı kadın olup % 16,2’si yabancı uyruklu kişilerden oluşmaktadır. Vakaların en fazla görüldüğü yaş grubu 25-29 ve 30-34 yaş grubudur. Bulaş yoluna göre dağılımına bakıldığında, vakaların % 43,8’inin cinsel yolla bulaşmakta olduğu, cinsel yolla bulaştığı bildirilen bu vakaların % 68,5’inin bulaşma yolunun heteroseksüel cinsel ilişki olduğu bilinmektedir. Ayrıca, vakaların %0,91’inin bulaşma yolu damar içi madde kullanımı olup % 55,04’ünün bulaş yolu bilinmemektedir.

01 Ocak – 15 Kasım 2022 tarihlerinde ise 2901 HIV (+) kişi ve 70 AIDS vakası  olmak üzere toplam 2971 vaka doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirilmiştir. Bildirimi yapılan vakaların % 82,93’ü erkek, % 17,07’si ise kadındır. Vakaların % 17,94’ü yabancı uyrukludur. 2022 yılında bildirimi yapılan vakalardan 25-29  yaş grubu, diğer yaş gruplarına göre daha fazla sayıda bildirilmiştir. Yıllar itibarıyla hastalık trendinde artış izlenmektedir. 2016 yılında HIV pozitif kişi sayısı 2689 iken, 2022 yılında HIV pozitif kişi sayısı 2971 olmuştur.

Bu kapsamda hazırlanan ayrıntılı tablolar aşağıda yer almaktadır. 

HIV / AIDS İSTATİSTİKLERİ

HIV / AIDS TOPLAM VAKA VE ÖLÜM SAYILARININ SON 5 YIL DAĞILIMI

YILLAR

HIV

AIDS

TOPLAM

ÖLÜM

2018

3848

131

3979

31

2019

4063

136

4199

40

2020

3025

73

3098

47

2021

3974

100

4074

49

2022

2901

70

2971

30

* 15 Kasım 2022 tarihi itibari ile doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan vakalar

     

AIDS VAKALARININ YAŞ GRUBU VE CİNSİYETE GÖRE DAĞILIMI
 (1985 - 15 Kasım 2022)

YAŞ GRUBU

ERKEK

KADIN

TOPLAM VAKA

0

0

4

4

1-4

4

8

12

5-9

7

6

13

10-14

5

3

8

15-19

11

3

14

20-24

77

20

97

25-29

180

29

209

30-34

277

63

340

35-39

289

64

353

40-44

231

36

267

45-49

220

39

259

50-54

175

34

209

55-59

141

27

168

60-64

74

19

93

65 üstü

85

11

96

Bilinmeyen

30

5

35

TOPLAM

1806

371

2177

* 15 Kasım 2022 tarihi itibari ile doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan vakalar

     

AIDS VAKALARININ UYRUGA GÖRE DAĞILIMI
(1985 - 15 Kasım 2022)

UYRUK

AIDS TOPLAM VAKA

YÜZDE

T.C VATANDAŞI

1869

85,85

YABANCI UYRUKLU

304

13,96

UYRUĞU BİLİNMEYEN

4

0,18

TOPLAM

2177

100

* 15 Kasım 2022 tarihi itibari ile doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan vakalar

     

HIV VAKALARININ YAŞ GRUBU VE CİNSİYETE GÖRE DAĞILIMI 
(1985 - 15 Kasım 2022)

YAŞ GRUBU

ERKEK

KADIN

TOPLAM VAKA

0

73

48

121

1-4

42

35

77

5-9

25

15

40

10-14

25

16

41

15-19

735

168

903

20-24

3854

734

4588

25-29

5109

1096

6205

30-34

4582

1128

5710

35-39

3886

968

4854

40-44

2811

726

3537

45-49

2311

521

2832

50-54

1776

371

2147

55-59

1205

295

1500

60-64

720

142

862

65 üstü

726

139

865

Bilinmeyen

116

55

171

TOPLAM

27996

6457

34453

* 15 Kasım 2022 tarihi itibari ile doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan vakalar

     

HIV VAKALARININ UYRUĞA GÖRE DAĞILIMI
(1985 - 15 Kasım 2022)

UYRUK

HIV TOPLAM VAKA

YÜZDE

T.C VATANDAŞI

28629

83,10

YABANCI UYRUKLU

5639

16,37

UYRUĞU BİLİNMEYEN

185

0,54

TOPLAM

34453

100

* 15 Kasım 2022 tarihi itibari ile doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan vakalar

     

HIV / AIDS VAKALARININ OLASI BULAŞ YOLLARINA GÖRE DAĞILIMI
(1985 - 15 Kasım 2022)

OLASI BULAŞ YOLU

TOPLAM VAKA

YÜZDE

HOMOSEKSÜEL / BİSEKSÜEL CİNSEL İLİŞKİ

5055

13,80

HETEROSEKSÜEL CİNSEL İLİŞKİ

10996

30,02

DAMAR İÇİ MADDE

335

0,91

ENFEKTE KAN TRANSFÜZYONU (Hemofilikler hariç)

108

0,29

HEMOFİLİ HASTASI

24

0,07

ANNEDEN BEBEĞE GEÇİŞ

216

0,59

NAZOKOMİAL GEÇİŞ

80

0,22

BİLİNMİYOR

20162

55,04

ÇOKLU BULAŞ

346

0,94

TOPLAM

36630

100

* 15 Kasım 2022 tarihi itibari ile doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan vakalar

     

2022 YILI İSTATİSTİKLERİ

AIDS VAKALARININ YAŞ GRUBU VE CİNSİYETE GÖRE DAĞILIMI 
(01 Ocak - 15 Kasım 2022)

YAŞ GRUBU

ERKEK

KADIN

TOPLAM VAKA

0

0

0

0

1-4

0

0

0

5-9

0

0

0

10-14

0

0

0

15-19

0

0

0

20-24

3

1

4

25-29

9

1

10

30-34

3

1

4

35-39

14

0

14

40-44

8

3

11

45-49

6

1

7

50-54

2

2

4

55-59

6

2

8

60-64

4

0

4

65 üstü

4

0

4

Bilinmeyen

0

0

0

TOPLAM

59

11

70

* 15 Kasım 2022 tarihi itibari ile doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan vakalar

AIDS VAKALARININ UYRUĞA GÖRE DAĞILIMI
(01 Ocak - 15 Kasım 2022)

UYRUK

AIDS TOPLAM VAKA

YÜZDE

T.C VATANDAŞI

54

77,14

YABANCI UYRUKLU

16

22,86

UYRUĞU BİLİNMEYEN

0

0,00

TOPLAM

70

100

* 15 Kasım 2022 tarihi itibari ile doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan vakalar

     

HIV VAKALARININ YAŞ GRUBU VE CİNSİYETE GÖRE DAĞILIMI 
(01 Ocak - 15 Kasım 2022)

YAŞ GRUBU

ERKEK

KADIN

TOPLAM VAKA

0

4

3

7

1-4

1

0

1

5-9

2

1

3

10-14

1

1

2

15-19

77

8

85

20-24

332

55

387

25-29

448

60

508

30-34

359

62

421

35-39

309

68

377

40-44

262

71

333

45-49

191

58

249

50-54

160

40

200

55-59

122

41

163

60-64

66

14

80

65 üstü

71

14

85

Bilinmeyen

0

0

0

TOPLAM

2405

496

2901

* 15 Kasım 2022 tarihi itibari ile doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan vakalar

         

HIV VAKALARININ UYRUĞA GÖRE DAĞILIMI
(01 Ocak - 15 Kasım 2022)

UYRUK

HIV TOPLAM VAKA

YÜZDE

T.C VATANDAŞI

2371

81,73

YABANCI UYRUKLU

517

17,82

UYRUĞU BİLİNMEYEN

13

0,45

TOPLAM

2901

100

* 15 Kasım 2022 tarihi itibari ile doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan vakalar

     

HIV / AIDS VAKALARININ OLASI BULAŞ YOLLARINA GÖRE DAĞILIMI
(01 Ocak - 15 Kasım 2022)

OLASI BULAŞ YOLU

TOPLAM VAKA

YÜZDE

HOMOSEKSÜEL / BİSEKSÜEL CİNSEL İLİŞKİ

333

11,21

HETEROSEKSÜEL CİNSEL İLİŞKİ

658

22,15

DAMAR İÇİ MADDE

13

0,44

ENFEKTE KAN TRANSFÜZYONU (Hemofilikler hariç)

0

0,00

HEMOFİLİ HASTASI

1

0,03

ANNEDEN BEBEĞE GEÇİŞ

8

0,27

NAZOKOMİAL GEÇİŞ

0

0,00

BİLİNMİYOR

1993

67,08

ÇOKLU BULAŞ

35

1,18

TOPLAM

2971

100

* 15 Kasım 2022 tarihi itibari ile doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan vakalar