HIV-AIDS İstatistik
Ülkemizde HIV/AIDS bildirimi zorunlu hastalıklar listesinde yer almakta olup 1985 yılındaki ilk vaka bildiriminden bu yana sürveyansı yürütülmektedir. Bireylerin ayırımcılık ve damgalanmaya uğramalarına engel olmak için HIV enfeksiyonunun bildiriminde hastaların güvenliği ve kişi haklarına zarar verilmemesi esastır. Bu nedenle HIV/AIDS sebebiyle sağlık kuruluşlarına başvuran, tedavi ve testlerini yaptıran hastalarımızın veya yeni tespit edilen HIV pozitif kişilerin kimliği ile ilgili bilgiler kodlanarak bildirilmekte olup kişilerin ad, soyad ve T.C. Kimlik numarası bilgileri alınmamaktadır.
Vakaların bildirimleri doğrulama tarihi üzerinden değerlendirilmektedir. Vaka sayıları doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan vakalar üzerinden hesaplanmaktadır. Bu nedenle bu yıl içinde bir önceki yılda doğrulama testi yapılan vakaların bildirimleri yapılabilmektedir. Bu durumda yıllık vaka sayıları değişebilmektedir. Aşağıda yer alan tablolardaki veriler ve hesaplamalar 15 Kasım 2022 tarihi itibari ile doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan vakalar üzerinden gerçekleştirilmiştir.
Ülke genelinde HIV/AIDS pozitif bireyler sosyal damgalanma ve ayrımcılığa uğrama endişesi ile özellikle küçük illerde tanı ve tedavi hizmetleri almaktan kaçınmaktadırlar. Büyük illerde başvurdukları hastanelerde ise beyan ettikleri adres ile ikamet adresleri uyuşmamaktadır. Bu yüzden enfeksiyona yönelik coğrafi bölge ya da il dağılımı verileri gerçeği yansıtmayabilmekte olup ülke verileri üzerinden değerlendirme yapılmaktadır.
Ülkemizde 1985 yılından 15 Kasım 2022 tarihine kadar doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan 34,453 HIV (+) kişi ve 2,177 AIDS vakası mevcuttur. Vakaların % 81,4’ü erkek, % 18,6’sı kadın olup % 16,2’si yabancı uyruklu kişilerden oluşmaktadır. Vakaların en fazla görüldüğü yaş grubu 25-29 ve 30-34 yaş grubudur. Bulaş yoluna göre dağılımına bakıldığında, vakaların % 43,8’inin cinsel yolla bulaşmakta olduğu, cinsel yolla bulaştığı bildirilen bu vakaların % 68,5’inin bulaşma yolunun heteroseksüel cinsel ilişki olduğu bilinmektedir. Ayrıca, vakaların %0,91’inin bulaşma yolu damar içi madde kullanımı olup % 55,04’ünün bulaş yolu bilinmemektedir.
01 Ocak – 15 Kasım 2022 tarihlerinde ise 2901 HIV (+) kişi ve 70 AIDS vakası olmak üzere toplam 2971 vaka doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirilmiştir. Bildirimi yapılan vakaların % 82,93’ü erkek, % 17,07’si ise kadındır. Vakaların % 17,94’ü yabancı uyrukludur. 2022 yılında bildirimi yapılan vakalardan 25-29 yaş grubu, diğer yaş gruplarına göre daha fazla sayıda bildirilmiştir. Yıllar itibarıyla hastalık trendinde artış izlenmektedir. 2016 yılında HIV pozitif kişi sayısı 2689 iken, 2022 yılında HIV pozitif kişi sayısı 2971 olmuştur.
Bu kapsamda hazırlanan ayrıntılı tablolar aşağıda yer almaktadır.
HIV / AIDS İSTATİSTİKLERİ |
||||||||||||||
HIV / AIDS TOPLAM VAKA VE ÖLÜM SAYILARININ SON 5 YIL DAĞILIMI |
||||||||||||||
YILLAR |
HIV |
AIDS |
TOPLAM |
ÖLÜM |
||||||||||
2018 |
3848 |
131 |
3979 |
31 |
||||||||||
2019 |
4063 |
136 |
4199 |
40 |
||||||||||
2020 |
3025 |
73 |
3098 |
47 |
||||||||||
2021 |
3974 |
100 |
4074 |
49 |
||||||||||
2022 |
2901 |
70 |
2971 |
30 |
||||||||||
* 15 Kasım 2022 tarihi itibari ile doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan vakalar |
||||||||||||||
AIDS VAKALARININ YAŞ GRUBU VE CİNSİYETE GÖRE DAĞILIMI |
||||||||||||||
YAŞ GRUBU |
ERKEK |
KADIN |
TOPLAM VAKA |
|||||||||||
0 |
0 |
4 |
4 |
|||||||||||
1-4 |
4 |
8 |
12 |
|||||||||||
5-9 |
7 |
6 |
13 |
|||||||||||
10-14 |
5 |
3 |
8 |
|||||||||||
15-19 |
11 |
3 |
14 |
|||||||||||
20-24 |
77 |
20 |
97 |
|||||||||||
25-29 |
180 |
29 |
209 |
|||||||||||
30-34 |
277 |
63 |
340 |
|||||||||||
35-39 |
289 |
64 |
353 |
|||||||||||
40-44 |
231 |
36 |
267 |
|||||||||||
45-49 |
220 |
39 |
259 |
|||||||||||
50-54 |
175 |
34 |
209 |
|||||||||||
55-59 |
141 |
27 |
168 |
|||||||||||
60-64 |
74 |
19 |
93 |
|||||||||||
65 üstü |
85 |
11 |
96 |
|||||||||||
Bilinmeyen |
30 |
5 |
35 |
|||||||||||
TOPLAM |
1806 |
371 |
2177 |
|||||||||||
* 15 Kasım 2022 tarihi itibari ile doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan vakalar |
||||||||||||||
AIDS VAKALARININ UYRUGA GÖRE DAĞILIMI |
||||||||||||||
UYRUK |
AIDS TOPLAM VAKA |
YÜZDE |
||||||||||||
T.C VATANDAŞI |
1869 |
85,85 |
||||||||||||
YABANCI UYRUKLU |
304 |
13,96 |
||||||||||||
UYRUĞU BİLİNMEYEN |
4 |
0,18 |
||||||||||||
TOPLAM |
2177 |
100 |
||||||||||||
* 15 Kasım 2022 tarihi itibari ile doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan vakalar |
||||||||||||||
HIV VAKALARININ YAŞ GRUBU VE CİNSİYETE GÖRE DAĞILIMI |
||||||||||||||
YAŞ GRUBU |
ERKEK |
KADIN |
TOPLAM VAKA |
|||||||||||
0 |
73 |
48 |
121 |
|||||||||||
1-4 |
42 |
35 |
77 |
|||||||||||
5-9 |
25 |
15 |
40 |
|||||||||||
10-14 |
25 |
16 |
41 |
|||||||||||
15-19 |
735 |
168 |
903 |
|||||||||||
20-24 |
3854 |
734 |
4588 |
|||||||||||
25-29 |
5109 |
1096 |
6205 |
|||||||||||
30-34 |
4582 |
1128 |
5710 |
|||||||||||
35-39 |
3886 |
968 |
4854 |
|||||||||||
40-44 |
2811 |
726 |
3537 |
|||||||||||
45-49 |
2311 |
521 |
2832 |
|||||||||||
50-54 |
1776 |
371 |
2147 |
|||||||||||
55-59 |
1205 |
295 |
1500 |
|||||||||||
60-64 |
720 |
142 |
862 |
|||||||||||
65 üstü |
726 |
139 |
865 |
|||||||||||
Bilinmeyen |
116 |
55 |
171 |
|||||||||||
TOPLAM |
27996 |
6457 |
34453 |
|||||||||||
* 15 Kasım 2022 tarihi itibari ile doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan vakalar |
||||||||||||||
HIV VAKALARININ UYRUĞA GÖRE DAĞILIMI |
||||||||||||||
UYRUK |
HIV TOPLAM VAKA |
YÜZDE |
||||||||||||
T.C VATANDAŞI |
28629 |
83,10 |
||||||||||||
YABANCI UYRUKLU |
5639 |
16,37 |
||||||||||||
UYRUĞU BİLİNMEYEN |
185 |
0,54 |
||||||||||||
TOPLAM |
34453 |
100 |
||||||||||||
* 15 Kasım 2022 tarihi itibari ile doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan vakalar |
||||||||||||||
HIV / AIDS VAKALARININ OLASI BULAŞ YOLLARINA GÖRE DAĞILIMI |
||||||||||||||
OLASI BULAŞ YOLU |
TOPLAM VAKA |
YÜZDE |
||||||||||||
HOMOSEKSÜEL / BİSEKSÜEL CİNSEL İLİŞKİ |
5055 |
13,80 |
||||||||||||
HETEROSEKSÜEL CİNSEL İLİŞKİ |
10996 |
30,02 |
||||||||||||
DAMAR İÇİ MADDE |
335 |
0,91 |
||||||||||||
ENFEKTE KAN TRANSFÜZYONU (Hemofilikler hariç) |
108 |
0,29 |
||||||||||||
HEMOFİLİ HASTASI |
24 |
0,07 |
||||||||||||
ANNEDEN BEBEĞE GEÇİŞ |
216 |
0,59 |
||||||||||||
NAZOKOMİAL GEÇİŞ |
80 |
0,22 |
||||||||||||
BİLİNMİYOR |
20162 |
55,04 |
||||||||||||
ÇOKLU BULAŞ |
346 |
0,94 |
||||||||||||
TOPLAM |
36630 |
100 |
||||||||||||
* 15 Kasım 2022 tarihi itibari ile doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan vakalar |
||||||||||||||
2022 YILI İSTATİSTİKLERİ |
||||||||||||||
AIDS VAKALARININ YAŞ GRUBU VE CİNSİYETE GÖRE DAĞILIMI |
||||||||||||||
YAŞ GRUBU |
ERKEK |
KADIN |
TOPLAM VAKA |
|||||||||||
0 |
0 |
0 |
0 |
|||||||||||
1-4 |
0 |
0 |
0 |
|||||||||||
5-9 |
0 |
0 |
0 |
|||||||||||
10-14 |
0 |
0 |
0 |
|||||||||||
15-19 |
0 |
0 |
0 |
|||||||||||
20-24 |
3 |
1 |
4 |
|||||||||||
25-29 |
9 |
1 |
10 |
|||||||||||
30-34 |
3 |
1 |
4 |
|||||||||||
35-39 |
14 |
0 |
14 |
|||||||||||
40-44 |
8 |
3 |
11 |
|||||||||||
45-49 |
6 |
1 |
7 |
|||||||||||
50-54 |
2 |
2 |
4 |
|||||||||||
55-59 |
6 |
2 |
8 |
|||||||||||
60-64 |
4 |
0 |
4 |
|||||||||||
65 üstü |
4 |
0 |
4 |
|||||||||||
Bilinmeyen |
0 |
0 |
0 |
|||||||||||
TOPLAM |
59 |
11 |
70 |
|||||||||||
* 15 Kasım 2022 tarihi itibari ile doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan vakalar |
||||||||||||||
AIDS VAKALARININ UYRUĞA GÖRE DAĞILIMI |
||||||||||||||
UYRUK |
AIDS TOPLAM VAKA |
YÜZDE |
||||||||||||
T.C VATANDAŞI |
54 |
77,14 |
||||||||||||
YABANCI UYRUKLU |
16 |
22,86 |
||||||||||||
UYRUĞU BİLİNMEYEN |
0 |
0,00 |
||||||||||||
TOPLAM |
70 |
100 |
||||||||||||
* 15 Kasım 2022 tarihi itibari ile doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan vakalar |
||||||||||||||
HIV VAKALARININ YAŞ GRUBU VE CİNSİYETE GÖRE DAĞILIMI |
||||||||||||||
YAŞ GRUBU |
ERKEK |
KADIN |
TOPLAM VAKA |
|||||||||||
0 |
4 |
3 |
7 |
|||||||||||
1-4 |
1 |
0 |
1 |
|||||||||||
5-9 |
2 |
1 |
3 |
|||||||||||
10-14 |
1 |
1 |
2 |
|||||||||||
15-19 |
77 |
8 |
85 |
|||||||||||
20-24 |
332 |
55 |
387 |
|||||||||||
25-29 |
448 |
60 |
508 |
|||||||||||
30-34 |
359 |
62 |
421 |
|||||||||||
35-39 |
309 |
68 |
377 |
|||||||||||
40-44 |
262 |
71 |
333 |
|||||||||||
45-49 |
191 |
58 |
249 |
|||||||||||
50-54 |
160 |
40 |
200 |
|||||||||||
55-59 |
122 |
41 |
163 |
|||||||||||
60-64 |
66 |
14 |
80 |
|||||||||||
65 üstü |
71 |
14 |
85 |
|||||||||||
Bilinmeyen |
0 |
0 |
0 |
|||||||||||
TOPLAM |
2405 |
496 |
2901 |
|||||||||||
* 15 Kasım 2022 tarihi itibari ile doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan vakalar |
||||||||||||||
HIV VAKALARININ UYRUĞA GÖRE DAĞILIMI |
||||||||||||||
UYRUK |
HIV TOPLAM VAKA |
YÜZDE |
||||||||||||
T.C VATANDAŞI |
2371 |
81,73 |
||||||||||||
YABANCI UYRUKLU |
517 |
17,82 |
||||||||||||
UYRUĞU BİLİNMEYEN |
13 |
0,45 |
||||||||||||
TOPLAM |
2901 |
100 |
||||||||||||
* 15 Kasım 2022 tarihi itibari ile doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan vakalar |
||||||||||||||
HIV / AIDS VAKALARININ OLASI BULAŞ YOLLARINA GÖRE DAĞILIMI |
||||||||||||||
OLASI BULAŞ YOLU |
TOPLAM VAKA |
YÜZDE |
||||||||||||
HOMOSEKSÜEL / BİSEKSÜEL CİNSEL İLİŞKİ |
333 |
11,21 |
||||||||||||
HETEROSEKSÜEL CİNSEL İLİŞKİ |
658 |
22,15 |
||||||||||||
DAMAR İÇİ MADDE |
13 |
0,44 |
||||||||||||
ENFEKTE KAN TRANSFÜZYONU (Hemofilikler hariç) |
0 |
0,00 |
||||||||||||
HEMOFİLİ HASTASI |
1 |
0,03 |
||||||||||||
ANNEDEN BEBEĞE GEÇİŞ |
8 |
0,27 |
||||||||||||
NAZOKOMİAL GEÇİŞ |
0 |
0,00 |
||||||||||||
BİLİNMİYOR |
1993 |
67,08 |
||||||||||||
ÇOKLU BULAŞ |
35 |
1,18 |
||||||||||||
TOPLAM |
2971 |
100 |
||||||||||||
* 15 Kasım 2022 tarihi itibari ile doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan vakalar |